De algemene verplichting tot het hebben van een RI&E is terug te vinden in artikel 5 van de Arbeidsomstandighedenwet. Deze verplichting geldt voor ieder bedrijf waar personen in dienst zijn (let op: ook vrijwilligers vallen hieronder). Het steunpunt RI&E (rie.nl) heeft voor deze verplichting een stroomschema opgesteld. Hieruit blijkt, afhankelijk van de inrichting van uw organisatie, de mate waarin u invulling dient te geven aan de RI&E. Zie figuur 1 ‘rie plicht’ voor de illustratie zoals opgesteld door het steunpunt RI&E. In enkele gevallen dient de RI&E daarnaast aanvullend getoetst te worden door een deskundige. Hierop zijn slechts enkele uitzonderingen, zie daarvoor figuur 2 ‘stroomschema toetsing’. In die uitzonderingsgevallen dient gebruik te worden gemaakt van een erkend branche document. Dit wordt een zogeheten branche RI&E genoemd. Het grote nadeel van een branche RI&E komt later in deze paper aan bod.
Naast de algemene verplichtingen staan in artikel 5 van de Arbowet ook een aantal algemene eisen voor de inhoud van een RI&E beschreven. Zo moet de volgende informatie in een RI&E zitten:
De keuze van de in de RI&E geadviseerde maatregelen dient volgens de arbeidshygiënische strategie plaats te vinden. Deze strategie staat beschreven in artikel 3 van de Arbowet en stelt dat men altijd uit moet gaan van de ‘bronaanpak’ voordat naar ‘lagere niveaus’ van maatregelen mag worden gegrepen. Het toezicht op deze verplichtingen wordt uitgevoerd door de Inspectie SZW. Bij afwijkingen van de wettelijke bepalingen mag de inspectie verschillende maatregelen nemen. Enkele voorbeelden zijn het geven van een waarschuwing, het opleggen van een boete aan werkgever of werknemer en het werk geheel stilleggen. In gevallen waarbij werknemers komen te overlijden is het gebruikelijk dat er zelfs een strafrechtelijk onderzoek wordt gestart, zoals in het inleidende voorbeeld. Voor werkgevers kan dit verstrekkende gevolgen hebben. Om te voorkomen datmedewerkers slachtoffer worden van een bedrijfsongeval dienen zij op de hoogte te zijn van de risico’s van hun dagelijkse werkzaamheden.
Om ervoor te kunnen zorgen dat medewerkers op de hoogte zijn van de risico’s dient de RI&E voor alle medewerkers inzichtelijk te zijn (artikel 5, lid 6). Naast inzichtelijkheid van de RI&E moeten medewerkers ook ingelicht worden over de risico’s en de bijbehorende maatregelen die horen bij hun werkzaamheden (artikel 8, lid 1). Het grote nadeel aan een RI&E is dat het een document is en dus een momentopname betreft. De wetgeving springt daarop in door te stellen dat wanneer ervaringen, gewijzigde werkmethoden, -omstandigheden of de stand van de techniek daartoe aanleiding geven de RI&E daarop aangepast moet worden (artikel 5, lid 4). Eenvoudig gezegd: pas de RI&E aan zodra er sprake is van nieuwe (potentiële) risico’s. Dit klinkt als veel werk, echter biedt het hebben van een RI&E ook meerdere voordelen.
Lees hier ook: Voordelen van de RI&E.
Wilt u zelf aan de slag met de Risico Inventarisatie & Evaluatie? Na onze MVK opleiding of HVK opleiding weet u hoe u een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) opstelt en bent u volledig op de hoogte van de wet- en regelgevingen.
Kader heeft adviseurs met specifieke vakkennis in dienst, zij kunnen de RI&E voor u uitvoeren. Iedere RI&E wordt uitgevoerd door adviseurs (Veiligheidskundigen) met ervaring in de branche.