De Arbowet schrijft voor dat werknemers zo min mogelijk mogen worden blootgesteld aan kankerverwekkende stoffen. Uit een vertrouwelijke brief van minister Van Gennip aan ProRail blijkt dat de spoorwegbeheerder haar medewerkers al 25 jaar onvoldoende bescherming biedt.
Het gaat hier om spoorwegwerkers die werken met kwarts. Twee jaar geleden onthulde Zembla dat de stenen die ProRail op het spoor gebruikt de kankerverwekkende stof kwarts bevat. De Arbeidsinspectie eiste toen dat ProRail de stenen verving.
ProRail ging in bezwaar bij het ministerie omdat het de stenen naar eigen zeggen niet kan vervangen zonder ‘maatschappij ontwrichte gevolgen’. ProRail schreef een brief waarin tientallen punten beargumenteerden waarom de eis van de Arbeidsinspectie ‘technisch onuitvoerbaar’ zou zijn.
Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid veegt op haar beurt in een brief alle bezwaren van ProRail van tafel. “Het feit dat ProRail en de aannemers de afgelopen 25 jaar niet gebruikt hebben om de overstap naar kwartsloze stenen te maken is voor hun eigen rekening en risico”.
Uit onderzoek van Zembla uit 2021 werd duidelijk dat er kwartstof kan vrijkomen tijdens werkzaamheden met de stenen die op het spoor liggen. In de uitzending bleek dat ProRail al verschillende keren in rapporten is geadviseerd om de stenen te vervangen door kwartsloze stenen. De spoorwegbeheerder koos elke keer om dit advies niet op te volgen. Deskundigen stellen hiermee dat ProRail de Arbowet overtreedt. Op basis van de onthullingen van Zembla startte de Arbeidsinspectie haar eigen onderzoek. Het veiligheidsorgaan kwam tot dezelfde conclusie.
Eén van de argumenten van ProRail om de stenen niet te vervangen, was dat er niet genoeg kwartsloze stenen beschikbaar waren. Minister Van Gennip noemt die bewering niet juist. “Het gevolg van uw standpunt is dat het een werkgever zou zijn toegestaan om werknemers aan een groot gevaar bloot te stellen, alleen omdat een bepaald materiaal tijdelijk niet verkrijgbaar is”, leest ze ProRail de les.
Sinds 1994 is bekend dat respirabel kwartsstof kankerverwekkend is. Sinds 1997 is er in de Arbowet opgenomen dat het verplicht is om kwartshoudende stenen te vervangen door kwartsloze stenen. “Als je naar de gezondheid van werknemers kijkt, hadden ze dit sinds 1997 niet mogen doen. Het is ons volstrekt onduidelijk waarom ProRail al die tijd economische belangen boven gezondheid van medewerkers heeft gesteld”, zegt een woordvoerder van de Arbeidsinspectie tegen Zembla.
ProRail heeft dus 25 jaar lang de tijd gehad om de stenen te vervangen. Al die tijd liet het bedrijf toe dat aannemers kwartshoudende stenen gebruikten. De spoorwegbeheerder had al die jaren kwartsloze stenen moeten eisen en vervolgens ook controleren of de aannemers daadwerkelijk stenen zonder kwarts leverden.
Arbeidshygiëne stelt zich ten doel medewerkers te beschermen tegen werk gerelateerde gevaren die op langere termijn gezondheidsschade kunnen veroorzaken. Op z’n zachts gezegd kan gesteld worden dat de arbeidshygiëne bij ProRail de afgelopen 25 jaar te wensen over heeft gelaten. Wil jij leren hoe je gezondheidsschade op de lange termijn kunt voorkomen binnen jouw organisatie? Dat kan! In onze uitgebreide brochure vind je alle informatie over onze opleiding tot Arbeidshygiënist. Iedere medewerker die namelijk werkt met kankerverwekkende stoffen is er één te veel!
Download de brochure van onze Arbeidshygiëne opleiding en krijg uitgebreide informatie over de profielschets, doelstellingen, toelatingseisen en studiebelasting. Ook krijg je meer informatie over de invulling per lesdag en waar een scriptie aan moet voldoen.
