Stel: u wilt uw bestaande machine aanpassen. Hiermee wordt de prestatie van de machine en de productie verhoogd. Klinkt goed toch? Maar, als u uw machine aanpast, verandert u het oorspronkelijke ontwerp van de fabrikant. Mag dat zomaar?
Fabrikanten van machines (zowel nieuw als tweedehands) die na 31 december 1994 in Europa in de handel zijn gebracht, moeten de conformiteitsprocedure doorlopen. Dat houdt in:
U heeft een bestaande machine en wilt deze aan passen. Hiermee verhoogt u de prestatie van de machine. Er is dan sprake van een substantiële wijziging, dan mag er niet vanuit worden gegaan dat de veiligheid gewaarborgd blijft. Maar wat is eigenlijk een substantiële wijziging?
De Inspectie SZW geeft een aantal voorbeelden, gedacht kan worden aan bijvoorbeeld:
Wanneer er een substantiële wijziging wordt gedaan aan de machine, moet de conformiteitsprocedure opnieuw doorlopen worden.
Note: Een fabrikant moet er rekening mee houden dat er onderhoud door de gebruiker uitgevoerd kan worden. De gebruiker moet in staat worden gesteld onderhoud naar behoren uit te voeren.
Gaat het om een machine die na 31 december 1994 in de Europese handel is, dan adviseert de Inspectie SZW om de aanpassing te bespreken met de oorspronkelijke fabrikant. De fabrikant kan goed beoordelen of de wijziging die u door wilt voeren substantieel is. Wanneer de wijziging substantieel is, ligt het voor de hand om de oorspronkelijke fabrikant de wijziging te laten uitvoeren. Hij kent de machine goed, omdat hij een risicobeoordeling van de machine heeft gemaakt. Hierdoor kan hij aanpassingen snel en vakkundig doorvoeren. De fabrikant blijft in zo’n geval verantwoordelijk en aansprakelijk voor zijn product.
Als fabrikant van de machine is het daarom ook raadzaam om in de handleiding het volgende op te nemen: ‘De configuratie van de machine mag op geen enkele wijze worden aangepast. Bij een wijziging vervalt de garantie en de CE-markering’
‘Onderhoud mag alleen worden uitgevoerd met reserve onderdelen van merk ‘X’.
Indien het onderhoud wordt uitgevoerd met andere onderdelen, dan vervalt de garantie en de CE-markering.
Wanneer een marktdeelnemer een product zodanig wijzigt dat de conformiteit met de toepasselijke eisen in het gedrang kan komen, moet hij als fabrikant worden beschouwd en de verplichtingen van de fabrikant opnemen.– Besluit 768/2008 nr. 26 |
Maar wat als de oorspronkelijke fabrikant niet meer bestaat en u twijfel of uw aanpassing substantieel is? In zo’n geval is het aan te raden om contact op te nemen met de Inspectie SZW, die markttoezichthouder is.
Gaat u zelf de machine substantieel wijzigen, dan moet u de conformiteitsprocedure voor de aangepaste machine doorlopen. De technische informatie van de oorspronkelijke fabrikant mag u gebruiken voor de delen van de machine die u niet aanpast. U bent eindverantwoordelijk en juridisch aansprakelijk voor aangepaste machine.
Wanneer u uw machine alleen aanpast om te voldoen aan de eisen van bijlage 1 van de Machinerichtlijn volgens de actuele productspecifieke geharmoniseerde C-normen, dan hoeft u de conformiteitsprocedure niet te doorlopen.
Wanneer u een substantiële wijziging wilt doorvoeren aan een machine die zich voor 1 januari 1995 in de EER bevond, dan valt dit onder het regime van de Machinerichtlijn. Dat houdt in dat ook deze machine de conformiteitsprocedure moet doorlopen. Bestaat de oorspronkelijke fabrikant van deze oudere machine niet meer, of wil hij niet meewerken (de machine viel immers niet onder de Machinerichtlijn)? Dan kunt u contact opnemen met de markttoezichthouder Inspectie SZW, wanneer u eraan twijfelt of uw aanpassing substantieel is. Is de aanpassing substantieel? Dan wordt u de ‘nieuwe fabrikant’. U bent dan wettelijk verantwoordelijk en aansprakelijk voor het gewijzigde product. U verwijdert het typeplaatje en doorloopt de conformiteitsprocedure als fabrikant. Wanneer de wijziging niet substantieel is kunt u de machine gewoon (laten) aanpassen en hoeft u de conformiteitsprocedure niet te doorlopen.
Terugkomend op de vraag ‘Mag ik een aanpassing (modificatie) doorvoeren aan een machine?’. Ja dat mag, maar bekijk goed of de aanpassing substantieel is. En wat er precies van u verwacht wordt, wanneer u de wijziging doorvoert.
Kader heeft technische kennis én kennis van wet- en regelgeving en ondersteunt u graag bij machineveiligheid! We hebben ervaring met machineparken binnen de meest uiteenlopende branches en bieden advies en ondersteuning op maat. Onze veiligheidsdeskundigen hebben een technische en veiligheidskundige achtergrond.
De cursus CE markering biedt op praktische wijze duidelijkheid en inzicht in deze Europese wet- en regelgeving. Deze cursus geeft inzicht in alle wet- en regelgeving rond machineveiligheid, de eisen van de Machinerichtlijn, het aanbrengen van een CE markering en het opstellen van een Technisch Constructie Dossier.