Wat is een arbodeskundige?
Arbodeskundige is een overkoepelende term voor iedere medewerker die een bepaald specialisme heeft in het verbeteren van arbeidsomstandigheden. Van verzuimpreventie en omgaan met gevaarlijke stoffen tot veilig werken op hoogte en het opstellen van een beleid rondom werkdruk. Er bestaan interne arbodeskundigen en externe in te huren arbodeskundigen.
In de Arbowet worden onder andere deze 5 arbodeskundigen genoemd:
- Preventiemedewerker
- Bedrijfsarts
- Arbeidshygiënist
- Hogere Veiligheidskundige
- Arbeids- en organisatiedeskundige
Hoe zit dat?
Wat staat er in de wet over de arbodeskundige?
In artikel 13 van de Arbowet staat dat iedere werkgever zich in ieder geval moet laten bijstaan door een Preventiemedewerker. De Preventiemedewerker is een type arbodeskundige. Deze collega houdt zich bezig met de veiligheid en gezondheid van de werknemers.
De Preventiemedewerker heeft 3 wettelijke taken:
- Het (helpen bij) opstellen en uitvoeren van de Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E)
- Het adviseren en nauw samenwerken met de ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging en arbodeskundigen over de nodige maatregelen voor een goed arbobeleid
- Deze maatregelen (mede) uitvoeren
Naast de Preventiemedewerker moet een werkgever zich, volgens artikel 14, ook laten bijstaan door één of meerdere kerndeskundigen.
Welke kerndeskundigen zijn er?
De 4 kerndeskundigen die in de Arbowetgeving worden benoemd zijn de:
- Bedrijfsarts
- Arbeidshygiënist (AH’er)
- Veiligheidskundige (HVK’er)
- Arbeids- en organisatiedeskundige (A&O’er)
Deze kerndeskundigen hebben meerdere wettelijke taken, waaronder:
- De RI&E toetsen en daarover adviseren
- Adviseren bij de begeleiding van werknemers die door ziekte niet kunnen werken
- Het arbeidsgezondheidskundig onderzoek uitvoeren
- De aanstellingskeuring uitvoeren
- De consultatie rond gezondheidskundige vraagstukken op het werk
Welke arbodeskundigen bestaan er nog meer?
Soms is er voor een goed arbobeleid een specifieke deskundigheid vereist. Bijvoorbeeld wanneer het gaat om een groot bedrijf, ingewikkelde of bijzondere processen. Hiervoor kunnen dan andere specialisten worden ingeschakeld. Zij heten ook arbodeskundigen, maar worden niet specifiek in de Arbowet genoemd.
Denk aan een Ergonoom voor werkplekonderzoek, een Bedrijfsfysiotherapeut, een Bedrijfspsycholoog of een Stralingsdeskundige voor een blootstellingsonderzoek bij het werken met röntgenapparatuur. Maar ook een Middelbaar Veiligheidskundige (MVK’er), Arbocoördinator[MvW1] en Middelbaar arbeidshygiënist (MAH’er) vallen onder de noemer arbodeskundige.
Is een arbodeskundige hetzelfde als een arbeidsdeskundige?
Arbo, arbeid, al die termen zijn best verwarrend. Goed om te weten: een arbeidsdeskundige is géén arbodeskundige of kerndeskundige. Een Arbeidsdeskundige heeft vooral verstand van arbeidsrecht, re-integratie, sociale zekerheid en verzekeringspolissen. Deze specialist stelt vast in hoeverre iemand kan werken en/of recht heeft op een WIA-uitkering. Een arbodeskundige is daarentegen iemand die adviseert over het verbeteren van de arbeidsomstandigheden binnen een bedrijf.
Mag ik zelf mijn arbodeskundigen kiezen?
Welke arbodeskundigen u inzet is aan u, maar voor de kérndeskundigen gelden wel regels. U mag zelf beslissen of u de deskundigheid inhuurt via een arbodienst (dit heet de vangnetregeling) of dat u liever zelf bepaalt door welke kerndeskundigen u zich laat ondersteunen (dit heet de maatwerkregeling). Zelf regelen kan bijvoorbeeld door een interim arbeidshygiënist in te schakelen of een interne preventiemedewerker of hoger veiligheidskundige op te laten leiden. Er gelden voor deze maatwerkregeling wel 2 voorwaarden:
- De personeelsvertegenwoordiging of OR en de werkgever moeten het eens zijn met de maatwerkregeling, de gekozen contractspartners en de inhoud van de contracten. Als er een cao-afspraak is over de maatwerkregeling, is geen overeenstemming nodig.
- Er moet een contract worden afgesloten met een bedrijfsarts voor bijstand bij de verzuimbegeleiding, aanstellingskeuring en PAGO.
Hoe weet ik welke arbodeskundige ik nodig heb?
Er zijn zoveel typen arbodeskundigen, welke heeft u nodig voor uw specifieke arbovraag? TNO ontwikkelde een handige tool om te achterhalen welke arbodeskundige u het beste kunt inschakelen. Check hier de Arbodeskundige Hulp voor Preventiemedewerkers.
Moet een arbodeskundige gecertificeerd zijn?
Het keuren van de RI&E mag volgens de Arbowet gedaan worden door een kerndeskundige. Een medisch onderzoek kan alleen gedaan worden door een Bedrijfsarts. De voorwaarde is altijd dat deze kerndeskundige gecertificeerd is. De Hogere Veiligheidskundige, Arbeidshygiënist en Arbeids- en Organisatiedeskundige moeten dus geregistreerd staan in het register van Hobéon SKO. Voor de Bedrijfsarts is een registratie in het BIG-register verplicht. Voor overige arbodeskundigen is geen certificering verplicht.
Welke opleidingen voor arbodeskundigen biedt Kader?
Dit zijn enkele opleidingen voor arbodeskundigen bij Kader:
- Opleiding Arbeidshygiënist (AH en MAH)
- Opleiding Hogere Veiligheidskunde (HVK)
- Opleiding Middelbare Veiligheidskunde (MVK)
- Cursus Preventiemedewerker
- Opleiding Arbocoördinator
Aan de slag met uw arbobeleid
Kader helpt u graag op weg naar een veilige en gezonde werkomgeving. Van het opstellen van een RI&E tot het opleiden of inschakelen van een Veiligheidskundige. Neem contact op en laat u vrijblijvend adviseren.
